พญ.อมรา ดือเระ นายแพทย์เชี่ยวชาญด้านเวชกรรม สาขากุมารเวชกรรม โรงพยาบาลนราธิวาสราชนครินทร์ เปิดเผยในงานประชุมวิชาการกระทรวงสาธารณสุข ประจำปี 2568 ว่า ภาวะความดันเลือดในปอดสูงในทารกแรกเกิด (Persistene Pulmonary Hypertension of the Newborn : PPHN) เป็นสาเหตุการเสียชีวิตของทารกแรกเกิดมากเป็นอันดับ 2 รองจากทารกที่คลอดก่อนกำหนดน้ำหนักน้อยกว่า 1,000 กรัม โดยพบมากในกรณีตั้งครรภ์เกินกำหนด ทำให้เกิดภาวะสำลักขี้เทา และในระยะหลังพบเพิ่มขึ้นจากมารดาที่ติดยาเสพติด สูบบุหรี่หรือบุหรี่ไฟฟ้า
จังหวัดนราธิวาสมีทารกเกิดมีชีพปีละกว่า 12,000 ราย พบภาวะ PPHN เฉลี่ย 1.45 ต่อพันการเกิดมีชีพ และมีอัตราการเสียชีวิตกว่า 50% แต่โรงพยาบาลนราธิวาสราชนครินทร์ได้พัฒนาการดูแลรักษาอย่างเป็นระบบ ตั้งแต่ปี 2563 – 2568 โดยใช้วงจร PDCA (Plan-Do-Check-Act) ครอบคลุม 3 ระยะ คือ
– ก่อนมาโรงพยาบาล: ร่วมวางแผนกับเครือข่าย ลดการตั้งครรภ์เกินกำหนด
– ระหว่างอยู่โรงพยาบาล: กำหนดแนวทางติดตามอายุครรภ์ พัฒนาคู่มือการดูแล PPHN ปรึกษากุมารแพทย์ทารกแรกเกิดแบบเรียลไทม์
– หลังออกจากโรงพยาบาล: ติดตามพัฒนาการ ส่งต่อคลินิกพัฒนาการเด็ก ใช้ไนตริกออกไซด์สูดดมและยาทางเลือก
ผลลัพธ์จากการดำเนินงาน 3 วงรอบ พบว่าอัตรารอดชีวิตเพิ่มจาก 16.67% ในปี 2563 เป็น 100% ในปี 2568 อัตราการตั้งครรภ์เกินกำหนดลดลง 100% เด็กที่รอดชีวิตมีการเจริญเติบโตตามเกณฑ์ 90% และพัฒนาการสมวัย 100% สะท้อนประสิทธิภาพของระบบการดูแล PPHN แบบบูรณาการที่สามารถขยายผลไปยังสถานบริการอื่นได้
