นายกฯ เร่งเดินหน้า “โครงการหนึ่งอำเภอ หนึ่งทุนการศึกษา” (ODOS)

นางสาวแพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี เป็นประธานการประชุมคณะกรรมการอำนวยการโครงการทุนการศึกษาเพื่อขยายโอกาสและพัฒนาประเทศ (Outstanding Development Opportunity Scholarship : ODOS) ครั้งที่ 1/2568 ณ ตึกภักดีบดินทร์ ทำเนียบรัฐบาล โดยมีนายอรรษิษฐ์ สัมพันธรัตน์ ปลัดกระทรวงมหาดไทย, นายลวรณ แสงสนิท ปลัดกระทรวงการคลัง, นางเอกสิริ ปิณฑะรุจิ ปลัดกระทรวงการต่างประเทศ, นายศุภชัย ปทุมนากุล ปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม, นายบุญสงค์ ทัพชัยยุทธ์ ปลัดกระทรวงแรงงาน, นายสุเทพ แก่งสันเทียะ ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ, พลตำรวจเอก กิตติ์รัฐ พันธุ์เพ็ชร์บัญชาการตำรวจแห่งชาติ, นายปิยวัฒน์ ศิวรักษ์ เลขาธิการคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน และนายไกรยส ภัทราวาท ผู้จัดการกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา เข้าร่วม

นายกรัฐมนตรี กล่าวก่อนการประชุมว่า วันนี้เป็นการประชุมเรื่องของทุนการศึกษาที่จะรื้อฟื้นขึ้นมา ซึ่งประเทศไทยยังมีความเหลื่อมล้ำในเรื่องของการศึกษาอยู่มาก หลังจากที่ได้ลงพื้นที่มาหลายจังหวัดเห็นน้องๆ
ที่มีความสามารถ แต่ยังขาดในเรื่องโอกาสในการรับการศึกษาที่ดี ทั้งนี้ การศึกษาสามารถที่จะสร้างโอกาสให้ตัวเองในอนาคต จึงต้องการที่จะให้น้องๆ ทั่วประเทศได้รับโอกาส อยากให้ทุนการศึกษาสามารถกระจายไปได้ทั่วทั้งประเทศไทย ให้น้องๆ นักเรียนได้ไปศึกษาต่อต่างประเทศในด้านที่จะเป็นประโยชน์ต่ออนาคตของประเทศ เช่น ด้านเทคโนโลยีที่เกี่ยวกับอุตสาหกรรมในอนาคต เพราะถือเป็นนโยบายที่รัฐบาลต้องการให้กลับมาช่วยในเรื่องของการเพิ่มโอกาสเรื่องของเทคโนโลยี หรืออุตสาหกรรมในอนาคต เป็นสิ่งที่ประเทศไทยยังไม่มีข้อมูลการศึกษาหรือเครื่องมือที่ครบถ้วนเท่ากับต่างประเทศ การที่น้องๆ ได้ไปต่างประเทศแล้วได้กลับมาทำประโยชน์เพื่อประเทศชาติ ถือเป็นการเตรียมคนเพื่ออนาคตด้วย

โดยที่ประชุม ได้มีการพิจารณาและเห็นชอบให้คณะกรรมการอำนวยการโครงการฯ ทำหน้าที่กำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการดำเนินการโครงการและการดำเนินการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น การสรรหาและคัดเลือก เงื่อนไขการให้ทุน การดูแลนักเรียนทุน การเบิกจ่ายงบประมาณ การแก้ไขปัญหาที่เกิดจากการดำเนินการ เป็นต้น โดยคณะกรรมการอำนวยการโครงการฯ อาจมอบหมายให้คณะอนุกรรมการ ที่คณะกรรมการแต่งตั้ง หรือส่วนราชการหรือหน่วยงานที่รับผิดชอบการดำเนินการในแต่ละประเภททุนกำหนดได้ และในกรณีที่คณะกรรมการฯ จะแต่งตั้งคณะอนุกรรมการ ให้มีองค์ประกอบ ได้แก่ หัวหน้าส่วนราชการหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหรือผู้ที่ได้รับมอบหมายจากหัวหน้าส่วนราชการหรือหน่วยงาน ผู้ทรงคุณวุฒิ รวมจำนวนไม่เกิน 10 คนและให้มีวาระ 3 ปี ทั้งนี้ ให้ฝ่ายเลขานุการเสนอประธานกรรมการ ลงนามในคำสั่งแต่งตั้งคณะอนุกรรมการต่อไป

นายกรัฐมนตรี กล่าวย้ำในตอนท้ายว่า จุดประสงค์ของนโยบาย ODOS ต้องการให้เด็กๆ มีวุฒิการศึกษาที่สูงขึ้น เพื่อเพิ่มโอกาสในชีวิต ไม่ว่าจะเป็นระดับชั้นมัธยมศึกษา หรือระดับปริญญาตรี นักเรียนที่เรียนเก่ง แต่ไม่เก่งภาษาอังกฤษ เมื่อไปเรียนต่างประเทศอาจเกิดความเครียด การให้โอกาสทางการศึกษา จึงอาจเป็นแนวทางให้โอกาสเรียนมหาวิทยาลัยในประเทศไทยที่พร้อม มหาวิทยาลัยในภาคต่างๆ ในประเทศไทยของนักเรียนเอง
ขอเน้นย้ำว่านโยบาย ODOS ไม่ได้เป็นนโยบายที่ส่งนักเรียนไปเรียนต่างประเทศทั้งหมด

นายสิริพงศ์ อังคสกุลเกียรติ ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงศึกษาธิการ กล่าวถึงความคืบหน้าของโครงการ ODOS ว่า ขณะนี้กระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) ได้ดำเนินการตามแผนที่วางไว้อย่างต่อเนื่อง โดยถอดบทเรียนจากการดำเนินงานที่ผ่านมาเพื่อเตรียมนำเสนอแนวทางต่อที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ซึ่งนางสาวแพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ได้จัดตั้งคณะกรรมการ ODOS ชุดใหม่ขึ้น เพื่อพัฒนาเด็กในสาย วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์และคณิตศาสตร์ หรือ STEM ( Science Technology Engineering Mathematics) โดยกระทรวงศึกษาธิการ ได้ร่วมเป็นส่วนหนึ่งในคณะกรรมการชุดนี้และเตรียมความพร้อมหลังจากที่เด็กเรียนจบด้วย

สำหรับโครงการ ODOS  ก่อนหน้านี้รัฐบาลพยายามผลักดันเป็น หนึ่งอำเภอ หนึ่งทุนการศึกษา หรือ One District One Scholarship (ODOS) เป็นโครงการที่รัฐบาลมอบทุนการศึกษาให้กับนักเรียนที่เรียนดีไปศึกษาต่อต่างประเทศ กระจายทุนไปทุกอำเภอทั่วประเทศไทย ซึ่งครั้งนี้ขยายโอกาสสู่ระดับการศึกษาที่หลากหลายมากขึ้น เพื่อให้เด็กไทยทุกคนเข้าถึงโอกาสอย่างเท่าเทียม โดยใช้เงินจากการจำหน่ายสลากกินแบ่งรัฐบาล เป็นทุนในการพัฒนาโอกาสการศึกษาของเยาวชนไทย ครอบคลุมทุนการศึกษาต่อระดับปริญญาตรี ทุนการศึกษาภาคฤดูร้อน และการพัฒนาโรงเรียนประจำอำเภอเป็นโรงเรียนต้นแบบ เพื่อให้ทุกอำเภอได้มีทรัพยากรมนุษย์ที่มีคุณภาพ เป็นกำลังสำคัญที่จะพัฒนาประเทศไทยในอนาคต

ข่าวที่เกี่ยวข้อง