- วันที่ 17 สิงหาคม ของทุกปี เป็นวันอนุรักษ์พะยูนแห่งชาติ ตามมติคณะกรรมการนโยบายและแผนการบริหารจัดการทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งแห่งชาติ ครั้งที่ 2/2562 เมื่อวันที่ 23 กันยายน 2562
- นอกจากนี้ ในที่ประชุมยังมีมติเห็นชอบแผนอนุรักษ์พะยูนแห่งชาติ เน้นเป้าหมายเพิ่มประชากรพะยูน การดูแลพื้นที่อาศัยของพะยูน การจัดการท่องเที่ยว/ประมงเพื่อลดการรบกวนพะยูน การจัดตั้งศูนย์ช่วยชีวิต การสร้างพิพิธภัณฑ์สัตว์หายากและศูนย์เรียนรู้ฯ และการรณรงค์เพื่อการอนุรักษ์พะยูน
- สำหรับ “พะยูน” ในไทยมีชื่อเรียกภาษาอังกฤษว่า Dugong มีชื่อเรียกท้องถิ่นหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นวัวทะเล หมูน้ำ ฝั่งจันทบุรีจะเรียกว่าหมูดุด ส่วนในภาษามลายูจะเรียกว่า ดุหยง ซึ่งแปลว่าหญิงสาวแห่งท้องทะเล พะยูนที่พบในไทยมีลักษณะเด่นคือหางจะมีลักษณะเป็นหางสองแฉกคล้ายหางโลมา เชื่อกันว่าบรรพบุรุษของพะยูนเคยอยู่บนบกมาก่อนเมื่อประมาณ 60 ล้านปีก่อน และอาจมีบรรพบุรุษหรือมีวิวัฒนาการสายเดียวกันกับช้าง เพราะมีลักษณะเด่นคล้ายช้างคือมีเต้านมที่ขาหน้าและมีเขี้ยวยาวคล้ายงาซ่อนอยู่ในช่องปาก
- ธรรมชาติพะยูนจะอาศัยอยู่ร่วมกันเป็นฝูง ในบริเวณที่มีหญ้าทะเล ซึ่งเป็นอาหารหลักของพะยูน โดยพะยูนมีอายุขัยเฉลี่ย 70 ปี ตัวเมียตั้งท้องแต่ละครั้งประมาณ 13 เดือน และแม่พะยูนจะคอยดูแลลูกพะยูนไปอีกปีครึ่งหลังคลอดจนกว่าลูกพะยูนจะโตพอดูแลตัวเองได้
- ปัจจุบันพะยูนเป็นหนึ่งในสัตว์สงวน 19 ชนิดของไทย ซึ่งสหภาพระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ (ICUN) จัดอันดับพะยูนในแถบประเทศไทยว่ากำลังอยู่ในภาวะเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์