ปัจจุบันยาเสพติด โดยเฉพาะ “พืชกระท่อม” คือภัยเงียบที่แทรกซึมเข้ามากัดกร่อนรากฐานของครอบครัวและอนาคตของเยาวชนอย่างน่าเป็นห่วง ความท้าทายนี้เองที่จุดประกายให้เกิดนโยบายเชิงรุก “120 วัน วาระพืชกระท่อม” ซึ่งริเริ่มโดย พ.ต.อ.ทวี สอดส่อง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม และ พ.ต.ท.วรรณพงษ์ คชรักษ์ เลขาธิการศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศอ.บต.)
นายธีรวิทย์ เฑียรฆโรจน์ ผู้อำนวยการกองส่งเสริมและสนับสนุนงานพัฒนาเพื่อความมั่นคง ศอ.บต. พร้อมด้วยนายอิบรอเหม เบ็ญนา หัวหน้าสำนักงานเลขานุการ ผอ.กสม. ศอ.บต. ก้าวเข้าสู่พื้นที่ศักดิ์สิทธิ์อย่าง สถาบันศึกษาปอเนาะตะฮ์ฟีซซุลกุรอานดารุสลาม ม.1 ต.ยะหา จ.ยะลา ซึ่งเป็นศูนย์รวมความรู้ทางศาสนาและแหล่งบ่มเพาะเยาวชน เพื่อร่วมหารือกับเจ้าของปอเนาะ คณะครู และนักเรียน ในมิติของวาระ 120 วันพืชกระท่อม
นายธีรวิทย์ฯ ได้ฉายภาพปัญหาพืชกระท่อมที่แตกต่างจากยาเสพติดชนิดอื่น เน้นย้ำถึงธรรมชาติของกระท่อมว่า “สุ่มเสี่ยงและเป็นสิ่งที่อยู่ใกล้ตัว สามารถที่จะไปพัฒนาสิ่งเสพติดชนิดอื่นได้ง่าย แล้วบ้านเราก็หาได้มาก หาง่ายขายคล่อง อัตราการค้าขายสูงกว่าภูมิภาคอื่น” ความจริงที่น่าตกใจนี้เอง ที่ผลักดันให้เกิดนโยบายวาระ 120 วันฯ ขึ้นมา โดยไม่ใช่เพียงแนวคิดจากภาครัฐ แต่เป็นเสียงสะท้อนจากรากหญ้า “จริงๆ นโยบายจะไม่เกิดขึ้นเลย แต่เกิดจากที่ชาวบ้านไปเอาข้อมูลไปให้ผู้หลักผู้ใหญ่ จนกระทั่งฝ่ายนโยบายได้เล็งเห็นปัญหา” นี่คือการตอกย้ำว่า แผนการนี้ถือกำเนิดขึ้นจากความห่วงใยและความต้องการของประชาชนอย่างแท้จริง
นโยบาย 120 วัน ซึ่งเริ่มตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน ถึง 30 กันยายนนั้น ได้ถูกถ่ายทอดจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม มายัง ศอ.บต. และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นกรมการปกครอง จังหวัด สาธารณสุข แต่สิ่งที่ถูกเน้นย้ำว่าเป็นหัวใจสำคัญในการขับเคลื่อน คือ “พลังภาคประชาสังคม พลังศาสนา พลังเยาวชน” ซึ่งต้องมาร่วมกันตั้งแต่กระบวนการสื่อสารสร้างความเข้าใจ การตรวจค้นพื้นที่เสี่ยง ผู้เสพ และผู้ค้า ไปจนถึงหน้าที่สำคัญที่สุดคือ การนำผู้เสพติดมาบำบัด และท้ายที่สุดคือการ “กลับคืนสู่สังคม”
เสียงสะท้อนจากเจ้าของสถาบันศึกษาปอเนาะฯ ได้จุดประกายมุมมองที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น เสนอว่าการรณรงค์เรื่องยาเสพติด ควรเน้นให้ภาคประชาชน นักเรียน เยาวชน ได้ “รู้ซึ้ง” ซึ่งต่างจากการ “รู้” เพียงผิวเผิน “ไม่ใช่แค่รู้อย่างเดียว บางทีรู้ๆ แต่ก็ยังสูบบุหรี่อีก รู้ๆ แต่ก็ยังดื่มน้ำกระท่อมอีก ถ้ารู้ซึ้ง จะซึมซาบเข้าไปในใจ สามารถปลดปล่อยได้” นี่คือการเน้นย้ำถึงบทบาทของศาสนาและความศรัทธาในการสร้างภูมิคุ้มกันทางจิตใจ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญเหนือกว่าการรับรู้ข้อมูลเพียงอย่างเดียว เจ้าของปอเนาะฯ ยังได้ชื่นชมว่าเป็นนโยบายที่ดีมาก และปรารถนาให้ดำเนินการเช่นนี้ตลอดไป ไม่ใช่เพียงแค่ 120 วันตามวาระเท่านั้น เพราะปัญหายาเสพติดไม่ได้มีวันหมดอายุ
