เรื่องราวที่น่าภูมิใจของคนในพื้นที่ เมื่อ “ขนมเจ๊ะแม๊ะ” ขนมพื้นบ้านจาก 3 จังหวัดชายแดนใต้ ได้รับคัดเลือกให้เป็น 1 ในเมนูเชิดชูอาหารถิ่น ในงาน “รสชาติ…ที่หายไป The Lost Taste ปี 3” ประจำปี 2568 จังหวัดยะลา ภายใต้โครงการส่งเสริมและพัฒนายกระดับอาหารถิ่นสู่มรดกทางวัฒนธรรมและอัตลักษณ์ความเป็นไทย
ขนมเจ๊ะแม๊ะไม่ใช่แค่ของหวาน แต่เป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่มีชีวิต เป็นตัวแทนของวิถีชีวิตแบบเรียบง่ายและสายใยความสัมพันธ์ในชุมชน ดังเช่นที่คุณนิสือปียา สายวารี และคุณสุภาวดี อับดุล ผู้สืบทอดสูตรขนมนี้จากรุ่นสู่รุ่นได้เล่าไว้
จากวัตถุดิบสู่ความผูกพันในชุมชน ขนมเจ๊ะแม๊ะเป็นขนมที่ทำกันมาอย่างยาวนาน โดยมักจะทำขึ้นในฤดูที่ผลผลิตมันเทศมีจำนวนมาก เมื่อเหลือจากการทำอาหารอื่นๆ แล้ว ก็นำมาแปรรูปเป็นขนมชนิดนี้ ที่สำคัญ การทำขนมเจ๊ะแม๊ะยังเป็นกิจกรรมที่ช่วยรวมผู้คนในชุมชนให้มาช่วยกันทำ สะท้อนถึงวิถีชีวิตแบบเครือญาติที่แน่นแฟ้น
ลักษณะของขนมเจ๊ะแม๊ะเป็นก้อนวงรี ทำจากมันเทศต้มสุกที่นำมาตำให้ละเอียด ผสมกับแป้งสาลี จากนั้นปั้นเป็นก้อนวงรีแบนๆ สอดไส้ด้วยน้ำตาลทราย แล้วนำไปทอดในน้ำมันร้อนๆ จนสุก
คุณสุภาวดี อับดุล เผยว่า ขนมเจ๊ะแม๊ะนิยมกินในช่วงฤดูฝน โดยมักจะเสิร์ฟพร้อมกับชาหรือกาแฟในงานบุญต่างๆ จุดเด่นอยู่ที่รสชาติหวาน น้อยๆ และความกลมกล่อมของไส้น้ำตาลที่เข้ากันได้ดีกับเนื้อสัมผัสของมันเทศที่เป็นวัตถุดิบหลัก
จากขนมโบราณสู่การสร้างอาชีพ ปัจจุบันขนมเจ๊ะแม๊ะยังคงมีการทำขายเป็นอาชีพและเป็นที่รู้จักของคนในพื้นที่อย่างกว้างขวาง โดยส่วนใหญ่จะส่งขายตามร้านค้าในราคาส่งชิ้นละ 4 บาท และขายปลีกชิ้นละ 5 บาท
นอกจากนี้ คุณสุภาวดี ยังฝากความหวังว่าอยากให้หน่วยงานภาครัฐช่วยประชาสัมพันธ์และต่อยอดขนมพื้นบ้านชนิดนี้ เพื่อให้คนรุ่นใหม่ได้รู้จักและหันมาลิ้มลองขนมโบราณที่มีคุณค่าทางวัฒนธรรมเช่นนี้มากขึ้น และหากมีงานเลี้ยงหรือกิจกรรมต่างๆ ก็สามารถสั่งทำเป็นขนมเบรกได้ ผู้ที่สนใจ สามารถสั่งซื้อขนมเจ๊ะแม๊ะได้ที่เบอร์โทรศัพท์ 061-6063202
