โรคพิษสุนัขบ้าเป็นโรคติดต่อระหว่างสัตว์และคน ที่ยังคงมีความสำคัญทางด้านสาธารณสุข ผู้ที่ได้รับเชื้อจากการถูกสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมกัด ข่วน หรือเชื้อจากน้ำลายสัตว์กระเด็นเข้าสู่เยื่อบุตาม จมูก ปาก เมื่อแสดงอาการแล้วจะไม่สามารถรักษาให้หายได้ และจะต้องเสียชีวิตทุกราย
องค์การอนามัยโลก (WHO) องค์การสุขภาพสัตว์โลก (WOAH) องค์การอาหารและน้ำเพื่อการเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) และองค์การพันธมิตร ได้ร่วมกันก่อนตั้ง Global Alliance for Rabies Control (GARC) ซึ่งเป็นองค์กรที่ไม่แสวงผลกำไร ร่วมกันประกาศให้ วันที่ 28 กันยายนของทุกปี เป็นวัน“ป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าโลก (World Rabies Day)”เพื่อใช้เป็นเวทีรณรงค์ระดับโลก ในการสร้างความตระหนักรู้และส่งเสริมการมีส่วนร่วมของภาคประชาชน ในการกำจัดโรคพิษสุนัขบ้าให้หมดไปภายในปี 2573 ตามเป้าหมาย “Zero by 2030”
ทั้งนี้ วันดังกล่าวยังเป็นวันครบรอบการเสียชีวิต ของหลุยส์ ปาสเตอร์ (Louis Pasture) ผู้คิดค้นวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าเป็นคนแรกของโลก เป็นผู้บุกเบิกแนวคิดด้านจุลชีววิทยาทางการแพทย์ โดยวัตถุประสงค์ของวันป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าโลก คือ เพื่อสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับความเสี่ยงของโรคพิษสุนัขบ้า ในกลุ่มผู้ปฏิบัติงาน ประชาชนทั่วไปและกลุ่มผู้เลี้ยงสัตว์ ส่งเสริมการเลี้ยงสัตว์อย่างมีความรับผิดชอบ เช่น การฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าให้แก่สัตว์ การทำหมันควบคุมจำนวนประชากรสัตว์ โดยเฉพาะสุนัขและแมว ผลักดันให้เกิดความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน และสนับสนุนเป้าหมายโลกในการกำจัดโรคพิษสุนัขบ้าให้หมดไป ภายในปี 2573 หรือ “Zero by 30”
ประเทศไทยเข้าร่วมการจัดกิจกรรม วันป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าโลก (World Rabies Day) อย่างเป็นทางการตั้งแต่ประมาณปี พ.ศ. 2550 เช่นเดียวกับนานาประเทศ โดยหมุนเวียนกันเป็นเจ้าภาพระหว่างกรมควบคุมโรค กรมปศุสัตว์ คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล สถานเสาวภา สภากาชาดไทย สำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร และคณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โดยกิจกรรมต่างๆ จะหมุนเวียนเจ้าภาพจัดงาน และอยู่ภายใต้โครงการสัตว์ปลอดโรค คนปลอดภัยจากโรคพิษสุนัขบ้า ตามพระปณิธาน ศาสตราจารย์ ดร. สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี
สำหรับในปี พ.ศ.2568 นี้ กรมควบคุมโรคเป็นเจ้าภาพจัดกิจกรรมวันป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าโลกเพื่อกระตุ้นให้ประชาชนตระหนักถึงความสำคัญและอันตรายของโรคพิษสุนัขบ้า ลดการแพร่ระบาดและการเสียชีวิตด้วยโรคพิษสุนัขบ้าและเร่งรัดการกำจัดโรคพิษสุนัขบ้าให้หมดไป ตามเป้าหมายขององค์การอนามัยโลก (WHO) และองค์กรโรคระบาดสัตว์ระหว่างประเทศ (OIE) โดยธีมงานของปี 2568 คือ “Act Now: You, Me, Community” หรือ “รวมพลัง หยุดยั้งโรคพิษสุนัขบ้า” ซึ่งเป็นการเรียกร้องให้ทุกคนตระหนักถึงบทบาทของตนในการร่วมกำจัดโรคพิษสุนัขบ้าอย่างจริงจัง อันจะนำไปสู่การปลอดโรคพิษสุนัขบ้าที่ยั่งยืน
